Leeswijzer

De 1e tussenrapportage 2025 gaat in op de stand van zaken in de uitvoering van de activiteiten 2025 en de afwijkingen in de begroting bij de uitvoering van het vastgestelde beleid. In de financiële verordening 2024 zijn de volgende afwijkingen benoemd:

• op beoogde beleidsdoelen, beoogde activiteiten, geautoriseerde exploitatiebudgetten, investeringskredieten en grondexploitaties
• groter dan € 100.000 per taakveld per programma, voor zowel baten als lasten
• op investeringskredieten met minimaal 5 procent van het krediet, met een minimum van € 50.000

In de verordening is verder bepaalt dat de indeling van de tussenrapportage de programma-indeling van de begroting volgt.

In deze leeswijzer wordt aangegeven hoe de tussenrapportage is opgebouwd en de financiële techniek achter de wijzigingen geduid.

In het onderdeel Proces en gevraagd besluit schetsen we hoe de tussenrapportage tot stand is gekomen en welke zaken naast de programmadoelen en de autonome wijzigingen een rol spelen. We gaan achtereenvolgens in op:
- Nieuwe ontwikkelingen
- De inhoud van de financieel technische wijzigingen in de begroting
- de actualisatie van de openstaande kredieten;
Tot slot wordt in dit onderdeel het concept raadsbesluit gepresenteerd waarmee de 1e Tussenrapportage wordt aangeboden aan de Raad.

In het onderdeel Programma's komen achtereenvolgens per programma aan de orde: de doelen en het Financieel overzicht.
Bij de doelen worden de afwijkingen op de beoogde beleidsdoelen en activiteiten gepresenteerd.
Voor deze afwijkingen wordt het zogenoemde "Stoplichtenmodel" gebruikt. Deze stoplichten betreffen alleen het beleid en de uitvoering ervan en niet de mogelijke onderschrijding of overschrijding van de kosten.
• Groen: geen afwijkingen in het gevoerde beleid
• Oranje: dat sprake is van realisatie van het gevoerde beleid, maar in aangepaste vorm
• Rood: dat het nagestreefde beleid naar verwachting niet wordt gerealiseerd.
In de eerste tussenrapportage wordt bij alle activiteiten aangegeven wat er is bereikt of waarom de uitvoering afwijkt van de begroting.
In de tweede tussenrapportage wordt alleen nog ingegaan op de activiteiten waarop een afwijking wordt verwacht.

In het Financieel overzicht worden de afwijkingen in de financiële uitvoering weergegeven. De afwijkingen worden gepresenteerd in een overzichtstabel waarbij de volgende toelichtingsregels zijn gehanteerd:
a. Administratieve wijzigingen
Dit zijn financiële wijzigingen binnen de lasten of de baten zonder financieel effect op het totaal van de baten en lasten van het programma.  Deze wijzigingen betreffen veel al een verschuiving tussen kostensoorten of een interne verbijzondering van het budget, waarbij soms verschuivingen tussen budgetbeheerders plaats vindt. Deze mutaties zijn nodig om de betrokken in de organisatie duidelijkheid te geven over hun financiële verantwoordelijkheid.
Deze mutaties worden niet verder toegelicht in de bestuursrapportage vanwege het neutrale effect op het volume aan lasten en baten per programma. Wijzigingen tussen programma's die eveneens zonder effect zijn op het rekeningresultaat worden als technisch financiële wijziging gepresenteerd (zie onderdeel b).

b. Financieel technische wijzigingen
In deze categorie worden de volgende soorten wijzigingen verwerkt:
1. Verschuivingen tussen programma's waarbij het resultaat van de begroting als geheel niet wijzigt. Deze verschuivingen hangen samen met de functionele verwerking van de in de begroting 2025 opgenomen  stelpost voor prijsstijgingen.
2. Het opnemen van hogere baten en lasten samenhangend met rijksregelingen, provinciale subsidies en andere geldstromen van derden.
In elk programma is voorafgaand aan het overzicht met de autonome ontwikkeling benoemd welke financieel technische wijzigingen zijn verwerkt.

c. Autonome ontwikkelingen
Dit zijn ontwikkelingen waar géén inhoudelijke invloed meer op is. De financiële effecten zijn onontkoombaar en noodzakelijk. Conform de financiële verordening worden wijzigingen toegelicht die groter zijn dan € 100.000 voor de baten en/of de lasten. Wijzigingen die kleiner zijn worden als verzameling "overige kleine wijzigingen" met vermelding van het taakveld als één wijziging gepresenteerd.  
Om te bepalen of een mutatie een autonome ontwikkeling is, worden drie criteria gehanteerd:

1. Effecten die voortvloeien uit de analyse van de jaarrekening 2024. Dit betreft afwijkingen met een structureel karakter die zich ook de komende jaren blijven voordoen.
2. Door de gemeenteraad genomen besluiten waarin de financiële afwijking is vastgelegd. Voor de 1e tussenrapportage wordt daarbij de datum van 31 maart gehanteerd als peilmoment.
3. Nieuwe ontwikkeling in 2024 die de gemeente niet beïnvloedbaar is.

De autonome ontwikkelingen worden per programma toegelicht. In het geval er sprake is van een eerder genomen raadsbesluit wordt kortheidshalve volstaan met de vermelding van het Raadsbesluit en het onderwerp.  

d. De inzet van reserves
In deze categorie wordt de mutatie op de reserves benoemd die verbonden is aan de autonome ontwikkelingen. Deze wijziging wordt niet toegelicht omdat dit al is gedaan in het onderdeel autonome ontwikkeling.

In het onderdeel Overzicht reserves wordt getoond welke verloop er op reserves in 2025 is begroot inclusief de mutaties die in deze tussenrapportage zijn verwerkt.

In het onderdeel Recapitulatie wordt het geheel aan wijzigingen in de exploitatie 2025 weergegeven.

In de bijlage is het onderdeel Meerjarig effect mutaties 1e tussenrapportage opgenomen. In dit overzicht ziet u per programma welke aanpassingen worden verwerkt in de begroting 2026 en de meerjarenraming 2027-2029.