Algemene dekkingsmiddelen

In de septembercirculaire, die is ontvangen na publicatie van de begroting 2025, is de inflatieverwachting uit de miljoenennota verwerkt en het tegemoetkomen van gemeenten voor het gedeeltelijk niet realiseren van de hervormingsagenda Jeugdzorg. De hervormingsagenda Jeugdzorg is eerder door het rijk verrekend met de uitkering via het gemeentefonds.
Het niet realiseren van de hervormingsagenda landelijk leidt daarmee nu tot een “herstel” van de ontwikkeling van de kosten Jeugdzorg. Het hiermee gemoeide bedrag loopt op tot € 1,8 miljoen.
In 2024 is een deel van de toenemende druk financiële middelen vanuit de Jeugdzorg verwerkt als een extra last. De septembercirculaire maakt het mogelijk om dit te corrigeren en voor € 1,4 miljoen de ruimte terug te geven aan de algemene middelen. Het restant dat oploopt tot € 0,4 miljoen komt ten gunste aan de taakstelling Jeugdzorg. De taakstelling jeugdzorg is daarmee niet opgelost. Het risico jeugdzorg blijft dan ook onverminderd van kracht.

In de decembercirculaire 2024 is het volume accres aangepast. Dat betekent dat de omvang van het gemeentefonds is aangepast aan de verwachte landelijke groei van inwoners, woningen enz. Van deze toename zetten wij vanaf 2026 structureel € 90.000 apart om de kosten van groei van het areaal in de openbare ruimte te kunnen opvangen. We hanteren hiervoor een jaarlijkse groei met 150 woningen. Per saldo levert de circulaire structureel € 0,8 miljoen ruimte op.
Het risico dat de uitkering uit het gemeentefonds de komende jaren onvoldoende tegemoet komt aan stijgende prijzen maakt onderdeel uit van de uitwerking van de meicirculaire.

In de rekeninganalyse 2024 is geconstateerd dat de opbrengst Niet-woningen 2024 bruto ruim € 500.000 hoger ligt dan begroot. Deze ontwikkeling is kortgesloten met Cocensus en daar is bevestigd dat er sprake is van een groei van het areaal, met name Defensie, en dat de aanslagen 2024 zonder bezwaar zijn betaald.
Voor de begroting wordt voorzichtigheidshalve rekening gehouden met meeropbrengst ten opzichte van de vastgestelde begroting. Het aandeel van het ondernemersfonds bedraagt 10% (€ 45.500). Dit onderdeel is toegelicht in programma 3 (vitale gemeente).

Het dividend van Alliander kan structureel met € 130.000 worden verhoogd. Na de daling in de Corona periode heeft het dividend zich in 2024 herstelt. De uitkering 2024 over het verslagjaar 2023 van Alliander wordt als structurele opbgrengst doorgezet voor de komende jaren.

In de begroting 2025 wordt rekening gehouden met rente en afschrijving over de in 2024 greaamde uitvoering van investeringen. In de jaarrekening 2024 is een bedrag van € 22 miljoen aan investeringsuitgaven verantwoord. Dit is € 16 miljoen lager dan geraamd bij het opstellen van de begroting 2025. De lagere investeringen werken door naar de afschrijvingslasten 2025 en 2026. Het effect is incidenteel, omdat de investeringen wel gaan plaatsvinden maar later in de tijd. Begin in het eerste kwartaal is de raming voor alle investeringen geactualiseerd. Hieruit volgt dat de er ook in 2026 en 2027 nog sprake zal zijn van lagere afschrijvingen dan geraamd in de meerjarenraming. De vrijval bedraagt € 0,9 miljoen in 2025 en € 0,3 miljoen in 2026 en 2027. Het effect op de kapitaallasten voor de riolering zijn hier buiten beschouwing gelaten, deze werken door naar het tarief voor de rioolheffing en de daaraan gekoppelde egalisatie.

In de voorjaarsnota van het kabinet is opgenomen dat de gemeenten structureel voor € 414 miljoen tegemoet worden gekomen in de stijgingen voor prijzen en groei van trajecten in de Jeugdzorg. Hiermee is de vaststelling van de Commissie van Ark gedeeltelijk opgevolgd. Voor Den Helder bedraagt het aandeel uit de extra middelen € 1,5 miljoen. De daadwerkelijke stijging van de kosten is hoger. In augustus praten VNG en het kabinet in het overhedenoverleg verder over de compensatie voor de kostenstijgingen in de Jeugdzorg. De maatregelen die het kabinet wil doorvoeren vanaf 2028 zijn hier niet verwerkt omdat deze een neutraal karakter zouden moeten hebben bij de individuele gemeenten.
Naast de Jeugdzorg is er een structurele verhoging op de totale omvang van het gemeentefonds. Hiervoor wordt ruim € 400 miljoen toegevoegd. Het zogenoemde ravijn in het gemeentefonds, van structureel € 2,4 miljard, wordt hiermee voor 1/6 deel gedempt. Het effect voor Den Helder bedraagt afgerond € 1,2 miljoen minder daling van de uitkering uit het gemeentefonds. Op basis van de meicirculaire kan een excate berekening worden gemaakt.

Op 17 december 2024 heeft het college met een RIB de Raad geïnformeerd over de meerkosten bij de Stichting strandexploitatie Noordkop. In de RIB is aangegeven dat voor 2025 € 49.000 extra beschikbaar wordt gesteld en structureel € 30.000. De hogere lasten 2026 en verder komen ten laste van de ruimte voor prijsontwikkeling in de begroting. Dit is meer dan de normale prijsontwikkeling en wordt gezien als een inhaaleffect.